Home / Kennisbank / Gebouw

Gebouw

Het verduurzamen van bedrijfsgebouwen staat volop in de belangstelling door stijgende energiekosten en nieuwe regels zoals de energielabel C-plicht. Andere factoren zijn corporate governance, vergroening, waterhuishouding, tegengaan van hittestress en circulariteit.

3 juli 2024
Circulariteit
Energiebesparing
Energieopwek
Klimaatadaptatie
Vergroening

Van start met verduurzaming van gebouwen

Wetten en regels voor verduurzaming en energiebesparing
Bedrijven en maatschappelijke instellingen moeten voor hun activiteiten en gebouwen energie besparen en de uitstoot van CO2 verminderen. Met de Wetchecker energiebesparing kunnen ondernemers en vastgoedeigenaren checken aan welke wettelijke verplichtingen zij moeten voldoen. De volgende verplichtingen kunnen van kracht zijn:

Ondernemers die besparingsplichtig zijn kunnen op rvo.nl de Erkende Maatregelenlijst (EML) raadplegen.

Dutch Green Building Scan
De Dutch Green Building Scan geeft binnen korte tijd een indicatie van de duurzame prestaties van bedrijfsgebouwen. Het verstrekt inzicht in de scores van de categorieën: management, gezondheid, energie, transport, water, materiaalstromen, bestendigheid, landgebruik & ecologie en vervuiling.

Het voorbereiden van de eigen organisatie op verduurzaming
De tool ‘Energieke Vastgoedorganisaties’ laat zien hoe vastgoedprofessionals de doelmatigheid van hun organisatie kunnen checken. Aan de hand van een aantal meerkeuzevragen geeft de tool binnen enkele minuten inzicht in de status van de organisatie.

Zie ook pagina Scans en nulmetingen.

Besparing en monitoring van energieverbruik

WEii
De WEii (Werkelijke Energie intensiteit indicator) maakt inzichtelijk wat een gebouw per vierkante meter per jaar aan energie gebruikt. Gebouweigenaren en -gebruikers krijgen daardoor direct inzicht in de werkelijke energieprestaties van hun pand in relatie tot gelijkwaardige panden in hun sector. Daarnaast geeft het inzicht in hoe ver ze verwijderd zijn van de Parijse klimaatdoelstellingen of zelfs een energieneutraal gebouw.

DVU
In het verlengde daarvan ligt het DVU (Datastelsel Verduurzaming Utiliteit). Hiermee kunnen gebouwen met elkaar worden vergeleken. Het DVU faciliteert voor ondernemingen dat zij makkelijk en veilig hun energie- en gebouw en label-data kunnen benchmarken met vergelijkbare gebouwen. Zij kunnen deze data via het DVU delen met derden, zoals technische dienstverleners of adviseurs.

DEB.nl
Voor een overzicht van mogelijke besparingsmaatregelen zie DEB.nl, een kennisplatform van MKB-Nederland dat mkb’ers adviseert over energiebesparing. Ook worden alle maatregelen van de EML (Erkende Maatregelenlijst) hier helder uitgelegd.

Verbeterkansen voor bedrijfshallen

Bedrijfshallen vormen een bijzondere categorie binnen de utilititeitsbouw. Deze gebouwen hebben relatief vaak lichte dakconstructies, sandwichpanelen of transportdeuren die een groot deel van de dag openstaan en soms is er sprake van een korte economische levensduur. Dat vergt een specifieke aanpak. Deze whitepaper beschrijft per gebouwtype en economische levensduur welke mogelijkheden er zijn voor gebouwgebonden energie voor verwarming, koeling en verlichting. Ruimteverwarming is doorgaans de grootste energiegebruiker in bedrijfshallen.

Gebouwgebonden energie en goed werkgeverschap

Menselijk kapitaal is onvervangbaar. Een belangrijk onderdeel van een duurzaam personeelsbeleid is de kwaliteit van de werkomgeving. Daglicht, verse lucht, een aangename temperatuur en de aanwezigheid van groen zijn basisvereisten. Goede arbeidsomstandigheden en duurzame energiemaatregelen houden vaak verband met elkaar.

Verduurzaming voor verhuurders en huurders

Eén van de grootste knelpunten in het verduurzamen van de utiliteitsbouw zijn bedrijfspanden met een huurcontract. Huurder en verhuurder van een gebouw ervaren verschillende lasten en voordelen van verduurzaming. Voor situaties waarin eigenaar en gebruiker van het pand verschillende prioriteiten hebben zijn verschillende oplossingen denkbaar, zoals een leasing of een ESCO. Alle opties vind je in deze handleiding van Platform Duurzame Huisvesting.
Zie verder bij thema Financieringsinstrumenten.

Sinds vorig jaar moet ieder kantoor in Nederland dat groter is dan 100m2, minimaal energielabel C hebben. Als een bedrijfspand niet aan deze wettelijke verplicht voldoet, is er sprake van een ‘gebrek’ in huurrechtelijke zin. Het verhuren van kantoorruimte die geen energielabel C heeft, levert daarmee wanprestatie op. Meer informatie.

Klimaatinstallaties

Stichting Stimular stelde een lijst adviezen op voor een efficiënte inzet van klimaatinstallaties. Bij het ontwerp van een klimaatinstallatie is een opdrachtgever in veel gevallen afhankelijk van de kennis en expertise van adviseurs en architecten. Kenniscentrum Binnenklimaattechniek ontwikkelde de tool Binnenklimaatcheck: hiermee kan iedereen de prestatie van een klimaatinstallatie zelf doorrekenen. Lees ook de Wegwijzer aanpasbaarheid klimaatinstallaties.

Voor nieuwbouw is de Wegwijzer aanpasbaarheid klimaatinstallaties relevant. Energiebesparende gebouwontwerpen hebben vaak een tegenvallend werkelijk energieverbruik, als het gebouw zich onvoldoende efficiënt kan aanpassen aan de veranderende behoefte van de gebruiker. Voor het energierendement is het van belang dat de installatie goed aanpasbaar is. 

Combinatie met groen maakt talentwerving en financiering makkelijker

Bij het werven van nieuw talent hebben de bedrijven met veel groen op hun locatie een belangrijke voorsprong. Een bedrijf dat een groene werkomgeving biedt is simpelweg een gewildere werkgever. Deze bedrijven weten hun werknemers ook langer aan zich te binden, kennen een lager ziekteverzuim en hun medewerkers zijn bewezen productiever. Ook scoren financieringsaanvragen waarin maatregelen voor vergroening en biodiversiteit zijn meegenomen doorgaans extra punten bij financierders. Ruim bij het de voorbereiden van grote werkzaamheden aan het gebouw dus ook budget en uren in voor vergroening.

Duurzaamheidskeurmerk voor de gebouwde omgeving

BREEAM-NL is de standaard certificeringsmethode voor een duurzaam gebouwde omgeving. Met deze methode kunnen projecten worden beoordeeld op integrale duurzaamheid. Bestaande gebouwen worden beoordeeld met BREEAM In-Use. In-Use beoordeelt bestaande gebouwen op drie niveaus: Gebouw, Beheer en Gebruik. Voor nieuwbouw- en renovatieprojecten is er BREEAM Nieuwbouw (en Renovatie).

Circulariteit

Voor bestaande gebouwen zijn er nog geen wettelijke regels voor circulariteit. Toch biedt circulariteit verschillende kansen voor beheerders, Door de gestegen bouwkosten door materialenschaarste, de introductie van (zelfopgelegde) CO2-budgetten door organisaties en leveringszekerheid van bouwproducten biedt circulariteit verschillende kansen voor beheerders. Download hier de whitepaper Circulair beheer en onderhoud van DGBC.
Zie verder bij thema Circulaire economie.

Vergroening en klimaatadaptatie

Gebouwen en het omliggende terrein bieden keur van mogelijkheden voor vergroening, biodiversiteit, regenwaterhuishouding en het tegengaan van hittestress. Zie thema Vergroening.

Zon op dak en andere vormen van opwek

Ook voor lichtere dakconstructies bestaan vaak mogelijkheden voor zonnepanelen. Informatie over zonnepanelen en andere mogelijkheden voor hernieuwbare energie is te vinden bij thema Energie.