Hessenpoort in Zwolle. foto: Zintuig Studio
Locatie: Zwolle
Oppervlakte: 300 ha.
Aantal bedrijven: 65
Parkmanager: Ilse Sijtsema
E: info@ondernemersvereniginghessenpoort.nl
Website van ondernemersvereniging Hessenpoort
Extra netwerkcapaciteit is niet alles, innoveren is nodig
Bedrijventerrein Hessenpoort en omgeving hebben de ambitie om veel duurzame energie op te wekken: 400 megawatt (MW). Dit was echter veel meer dan het elektriciteitsnet aankon; er was maximaal ruimte om 90 MW terug te nemen. Dit wordt nu uitgebreid naar 180 MW. Hoe dan ook, enkel het uitbreiden van de netwerkcapaciteit levert dus bij lange na niet genoeg ruimte op voor alle verduurzamingsplannen van de bedrijven op Hessenpoort en omgeving.
Om de duurzaam opgewekte energie toch in te kunnen zetten en om ook in de toekomst aan de energievraag van de bedrijven te kunnen blijven voldoen, is een flexibel en modulair systeem nodig. Het moet voorzien in extra netwerkcapaciteit, in verschillende vormen van energieopslag en in omzetting naar een andere vorm van energie. Een Smart Energy Hub dus! Sinds een aantal jaar zijn de ondernemers op Hessenpoort, parkmanager Ilse Sijtsema, gemeente Zwolle, Provincie Overijssel en netbeheerder Enexis samen aan de slag om deze Smart Energy Hub daadwerkelijk te realiseren.
Om de hub vorm te geven, lopen er meerdere initiatieven tegelijkertijd:
- Een groep ondernemers heeft via een gezamenlijke energiecoöperatie geïnvesteerd in een zonnepark. Eind 2019 is het zonnepark opgeleverd en inmiddels voorziet Hessenpoort al ruim een jaar in zo’n 25% van haar totale elektriciteitsvraag. (De opwek van 25% van het verbruik van heel Hessenpoort is administratief gezien.)
- Medio 2025 wil Hessenpoort alle bedrijven op het terrein hebben aangesloten op het slimme digitale sturingsplatform dat de energiestromen op Hessenpoort optimaal af- en aanlevert.
- Dit wordt stapsgewijs gerealiseerd. Sinds oktober 2023 zijn drie ondernemers aangesloten op een sturingsplatform. De met de netbeheerder gecontracteerde capaciteit voor teruglevering delen zij onderling. Afgelopen voorjaar 2024 werden de bijbehorende contracten op orde gebracht, zodat de andere bedrijven in de loop van dit jaar snel konden volgen.
- Om de overtollige lokaal opgewekte groene energie toch in te kunnen zetten, wordt straks gebruik gemaakt van een elektrolyser. Deze 1,3 MW elektrolyser staat sinds december 2023 op het bedrijventerrein. Deze wordt in de komende maanden op de energy hub aangesloten. De geproduceerde waterstof kan voor meerdere doelen worden aangewend zoals mobiliteit/zero emissie rijden, procesindustrie, verwarming van bedrijfspanden in de omgeving etc.
- Om te zorgen dat de stroomvoorziening ten alle tijde stabiel is, wordt ingezet op meerdere batterijen. Eind 2024 wordt een 20 MW batterij dichtbij Hessenpoort in gebruik genomen. Ook deze batterij zal aan de energy hub worden gekoppeld.
Gaandeweg het traject hebben betrokken partijen veel geleerd. De belangrijkste lessen volgens parkmanager Ilse Sijtsema:
- Technisch is al heel veel mogelijk. De uren (en dus ook de financiële middelen voor de opstartfase) gaan hem met name zitten in het uitleggen, verbinden, stimuleren en motiveren om samen te werken, ofwel de sociale kant dus. Dit is een vaak een ondergewaardeerd maar zó ontzettend belangrijk deel van de opbouw van een collectieve Smart Energy Hub.
- Zorg voor een goede simulatietool, zodat je vanuit de toekomstige situatie terug kunt gaan plannen. Dan kun je voorspellen wanneer je dreigt vast te lopen en weet je wat je moet doen om dit voor te zijn.
- Ondanks dat er al heel veel technisch mogelijk is, is de juridische kant daarbij vaak nog een struikelblok. Hierin moet goed gekeken worden naar hoe hierin toch een weg te vinden zodat pilots en daarop volgende standaard vormen van alternatieve samenwerkingsvormen sneller tot stand kunnen komen zodat we straks niet achter gaan lopen op de werkelijkheid. Die haalt ons momenteel al in. De netcongestie loopt snel op en zal voorlopig niet ophouden.
Ook vergroening onderdeel van Hessenpoort
Het bedrijvenpark Hessenpoort in Zwolle lijkt op het eerste gezicht een typisch bedrijventerrein, maar het terrein van Axxor wijkt af door de groene inrichting. Dit voormalige Transferro-terrein heeft plantvakken met middeljonge bomen, struiken, en inheemse kruiden die klimaatrisico’s zoals wateroverlast en hittestress tegengaan, en de biodiversiteit verbeteren. De groene omgeving, waaronder een kruidenveld met wandelpad, biedt niet alleen een aangename pauzeplek voor medewerkers, maar ook leefruimte voor dieren zoals insecten en vogels. Dankzij deze inspanningen behaalde het terrein een NL Terreinlabel A-score. Dit project sluit aan bij het initiatief Werklandschappen van de Toekomst van IVN Natuureducatie, dat streeft naar groene en klimaatbestendige bedrijventerreinen in Nederland. De ambitie is om publieke en private terreinen te integreren in één grote ecologische zone, wat een optimale leefomgeving zou creëren voor mens, plant en dier.
Vergroening op Hessenpoort door NL Green Label
Integrale aanpak op bedrijvenpark Hessenpoort
Benieuwd naar de vergroening op het bedrijventerrein in Zwolle?