Verbinden en leren tijdens de bustour in het Noorden van Nederland
Op 30 oktober organiseerde PVB samen met verschillende aanjagers en organisaties, een inspirerende bustour langs toekomstbestendige bedrijventerreinen in Groningen en Drenthe. Met een volle bus met zowel beleidsmakers als ondernemers zijn er verschillende praktijkvoorbeelden bezocht op het gebied van drie centrale thema’s, klimaatadaptatie, samenwerking en organiserend vermogen. Deze thema’s kregen kleur door inspirerende verhalen in de bus en op locatie, de rondleidingen bij praktijkvoorbeelden op bedrijventerreinen en de lokale lekkernijen van Groningen en Drenthe.
De bustour vertrok vanaf station Groningen, waar Jeroen Bosma de deelnemers welkom heette en de dag opende. In de bus werd iedereen aangemoedigd regelmatig van plek te wisselen – om zoveel mogelijk de onderlinge ontmoetingen te stimuleren en kennis uit te wisselen.
Klimaatadaptatie in actie op bedrijvenpark Euvelgunne
De eerste stop was bij het bedrijvenpark Euvelgunne in Groningen. Een locatie die niet kon ontbreken tijdens de tour. Irma Noorbergen nam de deelnemers mee over het terrein en lichtte toe waarom Euvelgunne al jaren geldt als voorbeeld in klimaatadaptatie. Via koptelefoons kregen de deelnemers onderweg toelichting bij verschillende plekken, met aandacht voor regenwateropvang en innovatieve oplossingen voor waterbeheer. Op Euvelgunne begonnen de deelnemers aan een bak koffie met Groningse koek waarna Eric Ebbers en Willem Buiter de deelnemers vertelde over de klimaatadaptieve maatregelen.
Op dit terrein zijn inmiddels veertien bedrijven volledig afgekoppeld van het riool. Wat tien jaar geleden begon met vier pionierende bedrijven, groeide uit tot een sterk netwerk dat samen klimaatmaatregelen realiseert, zoals het opvangen van regenwater via wadi’s, infiltratiekratten onder parkeerplaatsen en groene zones die ook bijdragen aan verkoeling en biodiversiteit. Daarnaast had één van de bedrijven een filtratiesysteem aangelegd met een helofytenfilter zodat water kon worden ingewonnen voor gebruik van toiletten. Elk bedrijf vond een eigen oplossing. Zo koos het bedrijf Rubix, na aanvankelijke koudwatervrees vanwege een overname, voor zowel een opvallende wadi aan de zuidkant van het terrein, als een parkeerplaats dat tijdelijk onder water kan staan bij hoosbuien. Hierbij wordt het regenwater opgevangen in ondergrondse infiltratiekratten. De Hanzehogeschool monitort de waterhuishouding op het terrein, terwijl de aanjagersgroep van Euvelgunne nu verder kijkt naar nieuwe thema’s als hittestress, mobiliteit en logistiek.
Lessen in organiserend vermogen en lokale samenwerking
De reis vervolgde richting Zuidoost-Groningen, waar onderweg inspirerende verhalen werden gedeeld over organiserend vermogen en het versterken van ondernemersnetwerken. In Nieuw-Buinen vertelde Jan Venema (gemeente Borger-Odoorn) hoe de ondernemersvereniging Buinermond met veel inzet en samenwerking behouden bleef. Als aanjager vertelde hij hoe belangrijk het was om creatief te zijn in het helpen en ontzorgen in de stappen die zijn gezet. In Tweede Exloërmond – een langgerekt lintdorp met bedrijventerreinen aan de Zuider- en Noordekijl – deelden Venema en Bertjan Visscher (Provincie Drenthe) hoe ze met lokale ondernemers in gesprek gingen over de energietransitie. Het doel: in 2030 energieneutraal worden, ondanks beperkte netcapaciteit. Tijdens ondernemersbijeenkomsten bleek dat de meeste bedrijven elkaar al goed kenden, wat heel bijzonder was. Dit leidde dan ook tot energieke samenwerkingen. Zo ontstonden plannen voor e-hubs, waarbij transportbedrijven en een lokaal tankstation samen kansen verkenden voor duurzame logistiek.
De lunch vond plaats bij Camping Moekesgat in Ter Apel, een bedrijventerrein met een eigenzinnige charme. De deelnemers genoten van een lekkere maaltijd, terwijl de eigenaar vertelde hoe hij asielzoekers een werkplek biedt op de camping en tegelijkertijd te maken heeft met imagoschade door de negatieve media-aandacht rond het nabijgelegen AZC. Het was een eerlijk en inspirerend gesprek over maatschappelijke betrokkenheid en veerkracht.
Duurzame productie en biodiversiteit bij Vepa in Emmen
Na een tussenstop op bedrijventerrein ’t Heem, waar praktijkvoorbeelden van samenwerking en vergroening werden gedeeld, vervolgde de bustour richting Emmen. Onderweg vertelde Ruben van Baare van Werklandschappen van de Toekomst, de deelnemers over het belang van de aantrekkelijkheid van een bedrijventerrein als werkplaats bij de jonge generatie. Ook kregen de deelnemers het nieuws te horen, welk nieuw ambassadeursterrein was aangewezen: Leeuwerikenveld in Coevorden! Hier worden in de komende tijd volop ingezet om een aantrekkelijk en toekomstbestendig werklocatie te worden.
Aangekomen in Emmen werden de deelnemers hartelijk ontvangen door Vepa The Furniture Factory, waar de Fair Furniture Academy en het GreenField onderdeel van zijn. Het programma startte met twee inspirerende presentaties. Marjet Sorgdrager (Provincie Drenthe) vertelde over de Basiskwaliteit Natuur en het belang van aaneengesloten natuur voor het herstel van biodiversiteit. Douwe Snoek (Snoek Puur Groen) ging in op het waarom achter klimaatadaptatie en de rol die bedrijventerreinen kunnen spelen in een groener Nederland. De rode draad: vergroening op bedrijventerreinen levert niet alleen ecologische winst op, maar versterkt ook de sociale en economische waarde van het gebied.
Daarna volgde een rondleiding in twee groepen. In het biobased research lab liet Riejander Deen zien hoe Vepa werkt met innovatieve, natuurlijke materialen zoals hennep en vlas. Tegelijkertijd nam Marchienus Reurink (Snoek Puur Groen) de andere groep mee over het GreenField, waar hij vertelde over het ontwerp en de aanleg van dit inspirerende voorbeeld van biodiversiteit en klimaatadaptatie in de praktijk.
Erik Luisman van Vepa benadrukte dat:
“Wanneer bedrijven en organisaties beseffen welke meerwaarde vergroening en biodiversiteit opleveren – zowel sociaal als ecologisch – dan slaan ze om. Dat gedachtegoed delen en laten zien maakt het zo waardevol.”
Van veerkracht naar daadkracht
Na de rondleiding sloten de deelnemers de dag af met een gezellige toogdialoog vol goede gesprekken, nieuwe verbindingen en concrete ideeën om verder mee aan de slag te gaan.
De bustour bracht niet alleen inspirerende voorbeelden in beeld, maar ook mooie gesprekken tussen de verschillende deelnemers waar veel nieuwe verbindingen zijn ontstaan. Met deze dag hebben ze in Drenthe en Groningen laten zien dat toekomstbestendige bedrijventerreinen niet alleen gaan over fysieke maatregelen, maar ook over menselijke verbindingen, gedeelde visie en de wil om samen te leren en te doen. Op naar de volgende bustour in 2026.
Sfeerbeelden van de dag
Mee op bustour?
In het voorjaar van 2026 is de bustour terug in een ander deel van het land. Wil jij op de hoogte blijven? Meld je aan voor de nieuwsbrief of kijk in onze agenda!